Ana Sayfa Dahili Bilimler EKG Derivasyonları

EKG Derivasyonları

0

Derivasyon dediğimiz aslında sadece kalbe farklı açılardan bakmakla ilgili bir durum. Selfie çekmek gibi düşünebilirsiniz.

EKG deki durum da aslında aynı, şimdi vektörün(birazdan bol bol çizeceğiz) ucundan kalbe doğru aynı anda videolar çektiğinizi hayal edin.

Video dememizin sebebi  EKG kağıdı anlık bir değer göstermez, belli bir zaman aralığındaki potansiyel değişimin grafiğini gösterir.

Kör adamlarin file baktığı gibi bir duruma düşmemek için kalbe nereden baktığımızı bilmek önemli! Bu yüzden tüm dünyanın kalbe nerelerden baktığını öğreneceğiz. Diğer bir önemli nokta da  tek bir derivasyon bizi yanıltabilir. Örneğin ST elevasyonu demek için ardışık(komşu) iki derivasyonda değişim bekleriz. 

Ekstremite derivasyonları

Ekstremite derivasyonları ile başlıyoruz ve adı ustünde ekstremiteler üzerinden alınan bilgiler ile bu derivasyonlar çizilecek. 

Nasıl bağlıyoruz?

Şimdi bir ezber yapacağız sağ koldan başlayarak saat yönüne doğru kırmızı, sarı, yeşil ve en son siyah elektrot hastaya bağlanır (renkler cihazdan cihaza değişebilmektedir). 

Sadeleştirdiğimizde elimizde 3 adet elektrot kalacak. Bu üç elektrottan alınan bilgiler ile EKG cihazı bizlere 3 adet bipolar (çift kutuplu) 3 adet unipolar (tek kutuplu) olmak üzere kalbi 6 farklı açı ile görmemizi sağlayacak olan 6 adet ekstremite derivasyonu çizecek.

Bipolar (iki kutuplu) derivasyonlar

D1 derivasyonu 

Kırmızı elektrot negatif sarı elekrot pozitif kutup olarak çalışir ve 2 kutup arasındaki potansiyel farkı ölçer. Burada kolay yorumlayabilmemiz için aklınızda şu şekilde tutabilirsiniz; pozitif kutba yaklaşan bir elektriksel potansiyel fark (vektör) EKG kağıdına pozitif dalga olarak çizilir. Bu yüzden pozitif kutup neresiyse derivasyon kalbe oradan bakar (tüm derivasyonlar için bu geçerli).

D2 derivasyonu

Kırmızı elektrot negatif, yeşil elektrot pozitif kutup olarak çalışır. D1 derivasyonu ile arasında yaklaşık 60 derecelik bir açı oluşturur. Kalbin elektriksel aksına en yakın olan derivasyondur(bknz EKG nedir?). Bu yüzden genellikle tüm cihazlar ritim takibini D2 derivasyonu çizerek gösterir. 

D3 derivasyonu 

 Sarı elektrot negatif yeşil elektrot pozitif kutup olarak görev yapar. D2 derivasyonu ile aralarında yaklaşık 60 derecelik bir açı oluşturur.

Unipolar (Tek kutuplu) Derivasyonlar

AVR derivasyonu

Right(sağ) kelimenin baş halfi. Sağ kol daki elektrot(kırmızı) pozitif kutup olarak çalışır. Bu demek ki kalbe kırmızı elektrottan bakar. 

Burada kalbin normal elektriksel aksının tam tersi! (kalbi tersten gördüğünden) Normalde tüm dalgaları negatif bekleriz .

AVL

Left(sol) kelimenin baş harfinden gelir. Sarı elektrot pozitif olarak çalışır. 

AVF

Foot(ayak) kelimenin baş halfinden gelir. Ayağa bağlandığından . kalbi tam alttan görür. 

Unipolar derivasyonlar

Ekstremite derivasyonlarının nasıl oluştuğunu öğrendik şimdi toplu olarak betimleyelim. 

İlk olarak tüm ekstremite derivasyonu ortak gösterim

D1 ve AVL kalbi sol lateralinden görmekteler, bu yüzden lateral derivasyonlar olarak adlandırılmakta. 

Anotomik olarak sol ventrikülün lateral duvarı daha iyi görürler

D2-3 ve AVF kalbi alttan (inferior) dan görmekteler 

  Anatomik olarak sağ ventrikülü gören derivasyonlardır (özellikle D3 ve AVF). Nedeni sağ kalp embriyolojik dönemde rotasyon ile kalbin altında yerleşir. Sol kalp ise anatomik olarak kalbin ön yüzünü ve lateralini oluşturur.

Burada sol ventrikülün ana kitlesini yani kalbin ön yüzünü  gören derivasyonlar gögüs derivasyonlarıdır.

İnferior veya lateral ST elevasyonlu miyokart enfarktüsü diyebilmek için hangi derivasyonlara baklır? Hangi derivasyonlar birbirleri ile komşu? sorularının cevabını öğrenmiş olduk. Örn: inferior MI, Lateral MI

Ekstremite derivasyonlarının bu şekilde gösterilemsi Einthoven üçgeni (Willem Einthoven modern EKG bulan kişi) olarak adlandırılır. 

Göğüs derivasyonları

Yine adı üstünde, 6 adet elektrotun göğüs üzerinden aldığı bilgiler ile bize 6 adet derivasyon çizer.

Nasıl bağlanır?

Belirli bölgelere ardışık olarak yerleştirilirler

V1 ve V2  4. interkostal aralık sternumla kesiştiği yer her iki tarafına bağlanır. 

V4  5. interkostal aralık ile midklavikular hattın kesişim noktasına  bağlanır. 

V3  V2 ile V4 ortasına yerleştirilir. 

V5 ön aksiller çizgi ile 5. interkostal aralığın kesişim noktasına yerleştirilir. 

V6 orta axiller çizgi ile 5. interkostal aralığın kesişim noktasına yerleştirilir.

Burada her bir elektrot pozitif olarak çalışır ve bağlandığı yerden kalbi görür. 

Hangi derivasyon nereyi daha iyi görür? Anlaşılabilmesi için transvers kesit alalım.

V1 ve V2 kalbin sağını ve atriumları 

V3 ve V4 septum ve anterior 

V5 ve V6 anterior ve laterali 

daha iyi görür. 

Şimdi posterior ve sağ göğüs derivasyonlarından bahsedelim. 

 Normalde 12 derivasyonlu EKG bize yeterli gelse de bazı durumlarda kalbe farklı açılardan bakmamız gerekebiliyor. Örn sağ MI veya posterior MI 

Sağ göğüs derivasyonları

öğrenmek kolay V3r V4r V5r normallerinin simetriği. 

Posterior derivasyonlar 

V6 dan itibaren geriye doğru. 

V7 posterior aksiller hat ile V4-V6 hizasına yerleştirilir. 

V9 paraspinal  alan ile V4-6 hizasına yerleştirilir. 

V8 ise  V7 ve V9 arasına (mid skapular çizgi) yerleştirilir.

Burada bazı derivasyonların birbirlerinin zıttı (resiprok) olduğuna dikkat edin

örneğin V9, V8 hemen hemen V1 V2 nin zıttı.  Normalde her hastaya posterior EKG çekmiyoruz ama özellikle V1 V2 derivasyonunda ST çökmesi olan hastanın, posterior derivasyonlarda ST elevasyonun bir resiproku olabileceği düşünülmeli ve posterior EKG çekilmelidir. 

Benzer bir örnekte ekstremite derivasyonundan;

AVL derivasyonu İnferior derivasyonların resiproku olduğundan ST çokmesi T negatifliği (bazen sadece t negatifliği) İnferior Mİ erken bulgusu olabilir. 

Tersini düşünelim lateral STMI da İnferior derivasyonlarda ST çökmesi bekleriz. 

Buna benzer örnekler çoğaltılabilir. İleride bu temel konulara EKG yi kavrayabilmek için çokça atıfta bulunacağız. 

*Konu anlatımı Uzm. Dr. Ertuğ GÜNSOY tarafından hazırlanmıştır.

YORUM YOK

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

X
Subject:
Message:
Exit mobile version
Share with friends